به نقل از «همشهری آنلاین»

ماجراهای + و -

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۵۷۸۰۴

دانش > دانش - همشهری آنلاین:
نخستین کتابی که در آن از نمادهای + و – برای نشان دادن جمع و تفریق استفاده شده است، توسط یک ریاضیدان آلمانی به نام «یوهانس ویدمان» نوشته شد

عروف‌ترین نمادهای مورد استفاده در دنیای علم هستند. در واقع، نمادهای چهار عمل اصلی، حتی از نمادهای حروف الفبا هم برای مردم جهان شناخته شده‌تر هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برای مثال، کودک ایرانی ممکن است نمادهای نگارش الفبای ژاپنی را نشناسد و بالعکس؛ اما همگی کودکان، از هر ملیتی که باشند، در دوران دبستان با نمادهای چهار عمل اصلی ریاضیات آشنا می‌شوند.

در واقع، نمادهای چهار عمل اصلی ریاضیات آن قدر مشهورند که اغلب مردم تصور می‌کنند این نمادها از دیرباز و از دوران کهن، در دانش ریاضیات به کار گرفته می‌شدند. اما شاید تعجب کنید وقتي كه بدانید این نمادهای معروف، قدمت چندانی ندارند.

به عنوان مثال، نمادهای جمع و تفریق، یعنی علامت‌ها + و - برای نخستین بار در اواخر قرن پانزدهم میلادی در عرصه‌ی ریاضیات به کار گرفته شدند.

اگر دوست دارید با تاریخچه‌ی این نمادها بیشتر آشنا شوید، با ما در سفری به دنیای ریاضیات هم‌قدم شوید.

اختراعي كه جهان رامتحول كرد

از آن‌جایی که عملیات حسابی جمع، تفریق، ضرب و تقسیم از دوران کهن‌ترین تمدن‌ها برای بشر شناخته شده بودند، بنابراین از چند هزار سال پیش، ریاضیدانان در تمدن‌های مختلف نمادهایی را برای نشان دادن مفهوم چهار عمل اصلی ریاضیات استفاده می‌کردند.

با وجود این، این نمادها در هر تمدن و در هر بخش از تاریخ و جغرافیای جهان متفاوت بودند. این رویه به مدت قرن‌ها همچنان ادامه داشت تا این‌که در اواسط قرن پانزدهم میلادی، اتفاق مهمی افتاد

اتفاقی که مسیر تاریخ بشر را تغییر داد. این اتفاق مهم، اختراع دستگاه چاپ توسط یوهانس گوتنبرگ بود. تا پیش از اختراع دستگاه چاپ، پژوهشگران و دانشمندان مجبور بودند برای در اختیار داشتن یک کتاب علمی مهم، از روی آن، رونویسی کنند.

این کار، دشوار و زمان‌گیر بود و سبب شده بود تعداد نسخه‌های اندکی از هر اثر علمی موجود باشد. این نسخه‌ها هم عموما یا در کتابخانه‌های بزرگ و مشهور جهان -نظیر بیت‌الحکمه‌ي بغداد- یا در نزد دانشمندان بزرگ جهان نگهداری می‌شدند.

بنابراین اگر دانشمندی قصد داشت مثلا نسخه‌ی خاصی از کتاب «المَجَسطی» بطلمیوس را مطالعه کند، باید سفری طولانی را پشت سر می‌گذاشت تا به کتاب مزبور دسترسی پیدا کند.

اما اختراع دستگاه چاپ، همه چیز را به سرعت تغییر داد. اکنون تکثیر کتاب‌ها در تعداد نسخه‌های زیاد، بسیار آسان‌تر شده بود. به این ترتیب، دستگاه چاپ به همراه خود گسترش ناگهانی دانش بشری و در نتیجه، دوران شکوفایی اندیشه و عصر نوزایی را هم به همراه آورد.

اما استفاده از دستگاه چاپ، نیازمند وجود یک نماد سُربی مشخص برای هر یک از حروف الفبا و همین طور اعداد و نمادهای ریاضی بود.

همین امر سبب شد به تدریج، نمادگذاری‌های یکسان و استانداردی در عرصه‌های مختلف -از ریاضیات گرفته تا موسیقی- شکل بگیرند؛ نمادهایی که سرانجام جای نمادهای مختلف و پراکنده‌ی قبلی را گرفتند.

مردی که «+» را اختراع کرد

نخستین کتابی که در آن از نمادهای + و - برای نشان دادن جمع و تفریق استفاده شده است، توسط یک ریاضیدان آلمانی به نام «یوهانس ویدمان» (Johannes Widmann) نوشته شد. ویدمان حدود سال 1460 (839) در منطقه‌ی «بوهمیا» به دنیا آمد

منطقه‌ای که در آن زمان متعلق به امپراتوری روم بود و اکنون بخشی از جمهوری چک محسوب می‌شود. ویدمان پس از گذراندن تحصیلات پایه، برای ادامه‌ی تحصیل به دانشگاه لایپزیگ رفت و در سال 1485 (864) ، مدرک دکترای خود را از این دانشگاه دریافت کرد.

ویدمان در دوران فعالیت حرفه‌ای خود، چندین کتاب را در حوزه‌ی ریاضیات تألیف کرد که یکی از آن‌ها، کتابی بود با عنوان «مِرکَنتایل اَریثمِتیک» (به معنای محاسبات بازرگانی). این کتاب که سال 1489 (868) میلادی چاپ و منتشر شد، شامل مسائل مختلفی در حوزه‌ی تجارت و بازرگانی بود. ویدمان در این کتاب، برای نخستین بار، دو نماد + و - را برای نشان دادن جمع و تفریق به کار گرفت.

به نظر می‌رسد ویدمان علامت + را از واژه لاتین et که به صورت خطی و سر هم نوشته شده باشد، گرفته باشد (واژه et به معنای «و» است. برای مثال، 5 et 7 به معنای 5 و 7 است)

اما در مورد منشأ علامت - اطلاعات چندانی نداریم. یک احتمال این است که ویدمان، ایده‌ی استفاده از نماد - به عنوان علامت تفریق را از صورت‌حساب‌های بازرگانان آن زمان گرفته باشد.

در آن زمان رسم بر این بود هنگامی‌که می‌خواستند در صورت‌حساب‌ها، وزن خالص یک محصول را بدون در نظر گرفتن وزن ظرف آن مشخص کنند، یک خط تیره در صورت‌حساب جلوی آن می‌گذاشتند.

پذیرفته شدن + و - در دنیای ریاضیات

اگرچه ویدمان، نمادهای + و - را سال 1489 (868) در کتاب خود به کار گرفت، اما تقریبا یک قرن طول کشید تا ديگر ریاضیدانان اروپا هم از این نمادگذاری استقبال کردند و این دو علامت در متون ریاضی جهان، فراگیر شدند.

تا پیش از رایج شدن علامت‌های + و - در متون ریاضی، در بیشتر بخش‌های اروپا از عبارت‌های p و m برای نشان دادن جمع و تفریق استفاده می‌کردند (p، حرف اول واژه‌ی جمع و m نیز حرف اول واژه‌ی تفریق در زبان لاتین است). به عنوان مثال، 7 P 5 به معنای 7 به اضافه 5 بود.

در سال 1557 (936)، ریاضیدان انگلیسی و استاد دانشگاه آکسفورد به نام «رابرت ریکورد» (Robert Recorde) در کتاب خود باعنوان «وِتستون آو ویت» (Whetstone of Witte)، دو علامت + و - را به ریاضیدانان انگلستان معرفی کرد.

ریکورد برخلاف سنت معمول آن زمان، کتاب خود را به جای لاتین به زبان انگلیسی نوشت. همین امر سبب شد علاوه بر ریاضیدانان، مردم عادی هم با این نمادگذاری جدید آشنا شوند.

ضمنا جالب است بدانید ریکورد در همین کتاب، برای نخستین بار در تاریخ ریاضیات، از نماد = برای نشان دادن مفهوم «مساوی» نیز استفاده کرد.

و باز هم جالب است بدانید ریکورد، یکی از نخستین دانشمندان انگلیسی بود که به دفاع از مدل خورشیدمرکزی کوپرنیک در اخترشناسی پرداخت و سخنرانی‌های تأثیرگذاری را در این مورد در محافل مختلف علمی و عمومی ایراد کرد.

ماجرای × و ÷

آشنایی با تاریخچه‌ی دو نماد ضرب و تقسیم هم خالی از لطف نیست. پیش از اختراع نمادهای × و ÷، در بعضی بخش‌های اروپا از حروف M و D (که به ترتیب، حرف اول واژه‌های ضرب و تقسیم در زبان لاتین هستند) برای نشان دادن عمل‌های ضرب و تقسیم استفاده می‌شد. مثلا 1 D 2 به معنای 1 تقسیم بر 2 بود.

در سال 1618 (997)، ریاضیدان و کشیش انگلیسی به نام «ویلیام اوترِد» (William Oughtred) در کتاب خود با عنوان «کلَویس مَتِمَتیکا» (Clavis Mathematicae) برای نخستین بار از نماد × برای نشان دادن عمل ضرب استفاده کرد.

از آن‌جایی‌که این کتاب به زبان ساده و برای طیف وسیع‌تری از مخاطبان (و نه صرفا ریاضیدانان) نوشته شده بود، چیزی نگذشت که باعث فراگیر شدن استفاده از علامت × در محاسبات ریاضی شد.

ماجرای نماد ÷ نیز به اواسط قرن هفدهم میلادی بازمی‌گردد. سال 1659 (1038)، ریاضیدان سوئیسی به نام «یوهان هاینریش ران» (Johann Heinrich Rahn) در کتابی که در مورد جبر نوشته بود

برای نخستین بار از نماد ÷ برای نشان دادن عمل تقسیم استفاده کرد و به این ترتیب، این نماد نیز در اواخر قرن هفدهم میلادی جای خود را در عرصه‌ی ریاضیات باز کرد.

البته از آن‌جایی‌که ریاضیدانان بزرگ و تأثیرگذاری نظیر لایبنیتز از نمادهای دیگری نیز برای نشان دادن تقسیم استفاده می‌کردند (نظیر یک خط کج به شکل / یا یک خط کسری)، امروزه این نمادها نیز در کنار نماد ÷ برای نشان دادن عمل تقسیم، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

منبع:همشهري دانستنيها

در همین زمینه: از شهاب‌باران تا استخر سبز آبی حل بزرگترین مسأله ریاضی در جهان حل یک مساله ریاضی پس از ۱۵۶ سال جهان از چه ساخته شده‌ است؟ کشف یک فرمول ریاضی برای تهیه خوش‌طعم‌ترین پیتزا ‍! معمای اعداد اول دوقلو حل شد این علم دردناک است! فکرکردن به ریاضی دردناک است

منبع: همشهری آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۵۷۸۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

با این ۸ روش طول عمرتان بیشتر می‌شود

هیچ راه مطمئنی برای افزایش طول عمر وجود ندارد، اما تحقیقات نشان داده است افرادی که به دنبال تنوع و تغییر درست در سبک زندگی‌شان هستند، بیشتر عمر می‌کنند. تغییرات سبک زندگی به طور کلی شامل مواردی مانند تنظیم رژیم غذایی، تحرک و فعالیت فیزیکی و حتی افزایش تعاملات اجتماعی است.

در ادامه به برخی دیگر از این تغییرات اشاره می‌شود:

۱) با خورشید آشتی کنید

روزها بیرون بروید و بیشتر زیر نور آفتاب باشید. امید به زندگی را می‌توان به سادگی با بیرون رفتن و آفتاب گرفتن افزایش داد. یک بررسی در سال ۲۰۱۹ به این نتیجه رسید که کمبود ویتامین D با خطر بالاتر مرگ و میر مرتبط است. کمبود این ویتامین با افزایش دو برابری خطر مرگ ناشی از سرطان نیز ارتباط دارد.

قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سلول‌های پوست را برای تولید ویتامین D تحریک می‌کند. ویتامین D برای بسیاری از عملکردهای حیاتی مانند: رشد و بازسازی استخوان، انقباضات غیر ارادی عضلات (مانند ضربان قلب و گوارش) و تبدیل گلوکز خون (قند) به انرژی ضروری است. کمبود ویتامین D می‌تواند همه این عملکردها را مختل کند و منجر به افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان، بیماری قلبی و دیابت نوع ۲ شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که ۵۰ درصد از بزرگسالان با سطوح پایین ویتامین D به اندازه کافی زیر نور خورشید نمی‌روند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت ۱۵ دقیقه در روز برای حفظ سطح ویتامین D در افراد سالم کافی است.

مصرف مکمل‌های ویتامین D و خوردن غذاهای غنی از ویتامین D نیز راه‌های مؤثری برای افزایش سطح این ویتامین هستند.

۲) با دوستانتان وقت بگذرانید

امید به زندگی را می‌توان با معاشرت با دوستان و خانواده افزایش داد. مطالعات نشان داده‌اند که هرچه ارتباط افراد با عزیزانشان بیشتر باشد، سلامت کلی نیز ارتقا می‌یابد. شاید به این دلیل باشد که افرادی که ارتباطات سالم دارند، کمتر ریسک می‌کنند و بیشتر مراقب خود هستند. همچنین ممکن است وجود افراد مختلف در زندگی شما، به نوعی باعث کاهش استرس شود. علاوه بر این، افرادی که دارای روابط «معنادار» هستند، امید به زندگی بیشتر و بهتری دارند. روابط معنادار به معنای گفتگو در مورد اعتقادات، علایق یا دیگر موضوعات مشترکی است که طرفین از صحبت کردن پیرامون آن لذت می‌برند.

مطالعه‌ای منتشرشده در مجله PLoS Medicine نشان داد که بر اساس ۱۴۸ مطالعه شامل ۳۰۸۸۴۹ شرکت‌کننده، افرادی که روابط اجتماعی قوی‌تری دارند، ۵۰ درصد کمتر در معرض خطر مرگ زودرس هستند

۳) روزانه ورزش کنید

بهبود امید به زندگی به شدت با ورزش روزانه مرتبط است. مطالعات جامع نشان داده‌اند افرادی که به طور منظم، حتی سه ساعت در هفته، ورزش می‌کنند، حدود ۷ سال بیشتر از افرادی که ورزش نمی‌کنند، عمر می‌کنند. ورزش روزانه به معنای هر روز باشگاه رفتن نیست. ورزش‌های خانگی مانند یوگا، حرکات کششی، وزنه‌ زدن، شنا یا پیاده‌روی سریع می‌توانند بسیار مفید باشند، خصوص اگر سن‌تان خیلی بالاست.

۴) نخ دندان بکشید!

شاید عجیب به نظر برسد، اما خوب است بدانید استفاده روزانه از نخ دندان ممکن است طول عمر را افزایش دهد. استفاده از نخ دندان، از بیماری لثه پیشگیری می‌کند و جلوی عبور باکتری‌های موجود در دهان از بافت‌های آسیب‌دیده و ورود به جریان خون را می‌گیرد. بیماری لثه (پریودنتیت)، ششمین بیماری شایع در سراسر جهان است و ۱۱ درصد از جمعیت دنیا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته در سال ۲۰۲۰، پریودنتیت شدید نه تنها با افزایش خطر بیماری قلبی، بلکه با افزایش خطر مرگ ناشی از حملات قلبی ارتباط مستقیم دارد

۵) گیاهخواری، راز طول عمر بیشتر

گیاهخواری این قابلیت را دارد که به شما کمک کند طولانی‌تر زندگی کنید. البته این مسئله بدان معنا نیست که گوشت را سبد غذایی‌تان حذف کنید. اما تحقیقات نشان داده که گیاهخواریِ اصولی، با کاهش مصرف قند و شکر، کاهش مصرف چربی‌های اشباع موجود در غذاهای حیوانی و جلوگیری از چاقی، به طول عمر بیشتر کمک می‌کند.

گیاهخواری هم‌چنین خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با افزایش سن مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی و حتی سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد.

۶) استرس خود را مدیریت کنید

استرس باعث ترشح هورمونی به نام کورتیزول می‌شود که منجر به افزایش ضربان قلب و گاهی تنگی تنفس می‌گردد. تداوم این شرایط در طولانی‌مدت می‌تواند مضر باشد و منجر به اضطراب، افسردگی، فشار خون بالا و بیماری قلبی شود.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد استرس طولانی‌مدت می‌تواند موجب پیریِ سلول‌ها شود. بر اساس مطالعات، افزایش سطح کورتیزول باعث تجزیه سلول‌ها و افزایش تولید رادیکال‌های آزاد می‌شود. رادیکال‌های آزاد مولکول‌هایی هستند که به DNA سلولی آسیب می‌زنند و باعث پیری و عملکرد نادرست سلول‌ها می‌شوند. این موضوع به نوبه خود باعث ایجاد انواع مختلف سرطان می‌شود.

برای مدیریت بهتر استرس در درازمدت، از درمان‌های ذهنی و جسمی مانند: مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفس عمیق استفاده کنید.

۷) تلویزیون را خاموش کنید!

با کاهش تماشای تلویزیون، می‌توانید سلامت خود را بهبود بخشید و همچنین امید به زندگی خود را افزایش دهید. تماشای بیش از حد تلویزیون، شما را غیرفعال می‌کند و احتمال افزایش وزن را بالا می‌برد. این عدم تحرک برای ساعات طولانی می‌تواند منجر به کمردرد و گردن‌درد مزمن شود. تماشای زیاد تلویزیون از شکل‌گیری تعامل اجتماعی با کیفیت جلوگیری می‌کند و می‌تواند به اضطراب و افسردگی منجر شود. همه این موارد تأثیر منفی بر سلامتی و هم‌چنین طول عمر شما دارد.

طبق مطالعات، افرادی که به طور متوسط شش ساعت در روز را صرف تماشای تلویزیون می‌کنند، حدود ۵ سال کمتر از افرادی که تلویزیون تماشا نمی‌کنند، زندگی می‌کنند. به طور متوسط، هر ساعت تماشای تلویزیون پس از ۲۵ سالگی، حدود ۲۲ دقیقه از طول عمر بیننده کم می‌کند.

۸) از رفتارهای پرخطر اجتناب کنید

شایع‌ترین علل مرگ و میر در جوانی، تصادفات، جراحات و رفتارهای خشونت‌بار هستند. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ در مجله Aging، رفتارهای پرخطر دیگری نیز وجود دارد که هرکدام به نحوی چند سال از طول عمرتان می‌کاهند.

۲۳۳۲۳۳

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902703